PODSTAWOWE OBOWIĄZKI DOTYCZĄCE CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW

Poniżej znajdą Państwo podstawowe informacje, dotyczące charakterystyki energetycznej budynków, w tym związane z tym obowiązki obciążające właścicieli oraz wynajmujących budynki lub ich części (w tym mieszkania). Informacje jak niżej mają charakter wyłącznie ogólny i nie są one w żaden sposób wyczerpujące. Bardziej szczegółowe regulacje znajdą Państwo w ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 roku o charakterystyce energetycznej budynków i zachęcamy do zapoznania się z tymi przepisami.

1. [Wyjaśnienie podstawowych pojęć] Ilekroć poniżej jest mowa o:

1. budynku - należy przez to rozumieć budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane;
2. części budynku - należy przez to rozumieć zespół pomieszczeń w budynku o jednakowym przeznaczeniu, przewidzianych do odrębnego użytkowania, w szczególności lokal mieszkalny lub lokal użytkowy w budynku;
3. charakterystyce energetycznej - należy przez to rozumieć zbiór danych i wskaźników energetycznych budynku lub części budynku, określających całkowite zapotrzebowanie na energię niezbędną do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem.

2. [Obowiązek sporządzenia świadectwa]

Właściciel lub zarządca budynku lub części budynku lub osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, zapewnia sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynku lub części budynku:

1. zbywanego na podstawie umowy sprzedaży;
2. zbywanego na podstawie umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
3. wynajmowanego.

3. [Wyłączenia]

Obowiązki, o których mowa w ust. 2, nie dotyczą budynku:

1. podlegającego ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
2. używanego jako miejsce kultu i do działalności religijnej;
3. przemysłowego oraz gospodarczego niewyposażonych w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego;
4. mieszkalnego, przeznaczonego do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
5. wolnostojącego o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2;
6. gospodarstw rolnych o wskaźniku EP określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kWh/(m2·rok).

4. [Obowiązek przekazania świadectwa]

Właściciel lub zarządca budynku lub części budynku, osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, przekazują odpowiednio nabywcy albo najemcy:

1. świadectwo charakterystyki energetycznej - przy sporządzeniu aktu notarialnego umowy zbycia prawa własności albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
2. kopię świadectwa charakterystyki energetycznej, które przekazano w postaci papierowej, albo wydruk świadectwa charakterystyki energetycznej, które przekazano w postaci elektronicznej - przy zawarciu umowy najmu.

Nabywca albo najemca nie mogą zrzec się prawa do otrzymania odpowiednio świadectwa charakterystyki energetycznej, jego kopii albo wydruku. W przypadku zawarcia umowy zbycia prawa własności części budynku albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu albo umowy najmu części budynku przekazywane świadectwo charakterystyki energetycznej dotyczy części budynku albo lokalu będących przedmiotem umowy. Notariusz odnotowuje w akcie notarialnym przekazanie nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej. W przypadku nieprzekazania nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej notariusz poucza podmiot obowiązany do jego przekazania o karze grzywny za niewykonanie tego obowiązku.

5. [Termin ważności świadectwa]

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ważne przez 10 lat od dnia jego sporządzenia. Świadectwo charakterystyki energetycznej traci ważność przed upływem tego terminu, jeżeli w wyniku przeprowadzonych robót budowlano-instalacyjnych uległa zmianie charakterystyka energetyczna budynku lub części budynku.

6. [Kontrole budynku]

Właściciel lub zarządca budynku poddaje budynki w czasie ich użytkowania okresowej kontroli w zakresie systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji, polegającej na:

1. sprawdzeniu stanu technicznego systemu ogrzewania, z uwzględnieniem efektywności energetycznej źródeł ciepła oraz dostosowania ich mocy do potrzeb użytkowych:
   
   1. co najmniej raz na 5 lat - dla kotłów o nominalnej mocy cieplnej od 20 kW do 100 kW,
   2. co najmniej raz na 2 lata - dla kotłów opalanych paliwem ciekłym lub stałym o nominalnej mocy cieplnej większej niż 100 kW,
   3. co najmniej raz na 4 lata - dla kotłów opalanych gazem o nominalnej mocy cieplnej większej niż 100 kW,
   4. co najmniej raz na 3 lata - dla źródeł ciepła niewymienionych w lit. a-c, dostępnych części systemu ogrzewania lub połączonego systemu ogrzewania i wentylacji, o sumarycznej nominalnej mocy cieplnej większej niż 70 kW;
2. ocenie efektywności energetycznej, co najmniej raz na 5 lat:
   
   1. dostępnych części systemu klimatyzacji o nominalnej mocy chłodniczej większej niż 12 kW,
   2. połączonego systemu klimatyzacji i wentylacji o sumarycznej nominalnej mocy chłodniczej większej niż 70 kW.

Kontrola systemu ogrzewania obejmuje ocenę sprawności tego systemu i doboru wielkości źródła ciepła do wymogów grzewczych budynku oraz zdolności systemu ogrzewania do optymalizacji działania. Nie dokonuje się ponownej kontroli w zakresie oceny doboru wielkości źródła ciepła, w przypadku gdy od czasu przeprowadzenia takiej kontroli nie dokonano zmian w systemie ogrzewania lub połączonym systemie ogrzewania i wentylacji lub zmian w charakterystyce energetycznej budynku. Kontrola systemu klimatyzacji obejmuje ocenę sprawności tego systemu i doboru jego wielkości do wymogów chłodzenia budynku oraz zdolności systemu klimatyzacji do optymalizacji działania w typowych warunkach jego użytkowania lub eksploatacji. Nie dokonuje się ponownej kontroli w zakresie oceny doboru wielkości systemu klimatyzacji, w przypadku gdy od czasu przeprowadzenia takiej kontroli nie dokonano zmian w systemie klimatyzacji lub połączonym systemie klimatyzacji i wentylacji lub zmian w charakterystyce energetycznej budynku.

7. [Wyłączenia z obowiązku kontroli budynku]

Nie dokonuje się kontroli systemu ogrzewania oraz systemu klimatyzacji w budynkach:

1. mieszkalnych wyposażonych w systemy automatyki i sterowania umożliwiające:
   
   1. stałe monitorowanie elektroniczne dokonujące pomiarów sprawności systemu ogrzewania, połączonego systemu ogrzewania i wentylacji, systemu klimatyzacji lub połączonego systemu klimatyzacji i wentylacji i informujące właścicieli lub zarządców budynków o spadku sprawności tych systemów i potrzebie ich konserwacji, naprawy lub wymiany oraz
   2. skuteczne sterowanie w celu zapewnienia optymalnego wytwarzania, dystrybucji, magazynowania i wykorzystywania energii;
2. niemieszkalnych wyposażonych w systemy automatyki i sterowania umożliwiające:
   
   1. stałe monitorowanie, rejestrowanie, analizowanie i dostosowywanie zużycia energii oraz
   2. analizę porównawczą efektywności energetycznej budynku, wykrywanie utraty efektywności systemów: ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej, oświetlenia wbudowanego, automatyki i sterowania, wytwarzania energii elektrycznej w budynku, a także informowanie właściciela lub zarządcy budynku o możliwościach poprawy efektywności energetycznej, oraz
   3. komunikację, a także interoperacyjność z połączonymi systemami, o których mowa w punkcie 7.2.2.;
3. wyposażonych w systemy techniczne, o których mowa w punkcie 7.2.2.:
   
   1. objęte umową o poprawę efektywności energetycznej, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej,
   2. obsługiwane przez operatora urządzeń lub sieci, podlegające monitorowaniu wyników przez tego operatora.

8. [Protokoły kontroli]

Z przeprowadzonej kontroli systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji sporządza się protokoły.

9. [Przepis karny]

Kto:

1. nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w punkcie 4 powyżej [Obowiązek przekazania świadectwa], tj. obowiązku z art. 11 ust. 1. ustawy charakterystyce energetycznej budynków,
2. sporządza świadectwo charakterystyki energetycznej, nie spełniając wymagań, o których mowa w art. 17 ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, lub nie będąc wpisanym do wykazu, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 1 tej ustawy,
3. sporządza i przekazuje jako świadectwo charakterystyki energetycznej dokument sporządzony niezgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy charakterystyce energetycznej budynków,
4. nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w art. 20 ust. 1 pkt 2 lub 3 ustawy charakterystyce energetycznej budynków,
5. nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 1 ustawy charakterystyce energetycznej budynków,
6. dokonuje kontroli systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji, nie spełniając wymagań, o których mowa w art. 24 ust. 1, lub nie będąc wpisanym do wykazu, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 2,
7. sporządza i przekazuje jako protokół z kontroli systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji dokument sporządzony niezgodnie z art. 28 ust. 2

- podlega karze grzywny.

Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w punkcie 9.1. (art. 11 ust. 1 ustawy) lub punkcie 9.5. (art. 23 ust. 1 ustawy), działając w imieniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.